5 książek kucharskich naszych prababek dostepnych online (pełno smacznych przepisów)

Dzisiejszy wpis będzie nieco inny od pozostałych, jakie odnaleźć można na tym blogu. Nie będę montowała stołu ani radziła jak czyścić rożne rzeczy ale zabiorę Cie w niezwykły świat starych książek kucharskich sprzed 100 lat, które będą inspiracją do sporządzenia wielu wyśmienitych dań z których część jest już niestety zapomniana. Gwarantuję również, iż podczas ich czytania Twój humor znacznie się poprawi, szczególnie jeśli skoncentrujesz się na dziale „rady”. Co jednak ważne, niektóre z potraw są ucztą dla podniebienia, a ich podanie gwarantuje sukces każdej imprezy.

Pierwszą pozycją jaką należy polecić jest, wydana po raz pierwszy w 1858 roku, 365 obiadów za 5 złotych, 365 obiadów Lucyny Ćwierciakiewiczowej. W publikacji zamieszczono menu na każdy dzień roku, a na końcu indeks wszystkich potraw. Oto próbka możliwości Pani Lucyny:

Prosie pieczone nadziewane

Oczyścić prosię, to jest: oparzyć, oskrobać, opalić, opłókać, namoczyć w wodzie na godzinę, natrzéć solą z wierzchu i ze środka, nadziać, zaszyć, włożyć na rożen i piec, smarując często młodą słoniną uwiązaną u patyczka. Z początku ogień powinien być nie wielki, jak się zacznie rumienić dołożyć ognia, obracać prędko, nie przestając nacierać słoniną. Można piec prosię na brytfannie w piecu, położywszy mały niski dynarek lub jakie żelazo na krzyż, żeby się rumieniło wszędzie; smarować słoniną w piecu powinno siedziéć godzinę.

Farsz robi się następnym sposobem: Ugotować letkie z prosięcia, z kawałkiem młodéj słoniny, wątróbkę zaś na surowo; wszystko razem posiekać jak najdrobniéj i przefasować przez durszlak; wlać parę łyżek masła, trzy całe jaja ubite, wsypać soli, pieprzu, majeranku, kubek tartéj bułki, wymieszać dobrze i nadziać tém prosię. Kto lubi na słodko, sypie garść wypłókanych drobnych czarnych rodzenków i łyżeczkę cukru. Drugi rodzaj nadziewania jest z kaszą: wątróbkę usiekać na surowo, kaszę gryczaną grubą uprażyć w słoninie z solą wymięszać z wątróbką, wsypać pieprzu, soli majeranku wlać masła i tem nadziać prosię.

W książce znajdują się również dużo prostsze i wymagające mniej zachodu przepisy – całość dostępna jest za darmo pod tym linkiem.

Byłoby dużą nieuczciwością pominąć również inną książkę omawianej autorki, a więc Jedyne praktyczne przepisy konfitur, konserw, soków, marynat, wędlin, wódek, likierów, win owocowych, ciast i t. p. Wydanie z 1893 roku odnajdziesz tutaj – publikacja zawiera między innymi taki przepis jak poniższy:

Pani Lucyna proponuje również sprawdzone sposoby na domowe nalewki, które nie tylko „zabawią” ale i „podleczą”.

Co dziś na obiad Marii Śleżańskiej to z kolei propozycja z nieco bliższych nam czasów, bo „licząca” ledwie 80 lat. Dzieli się na kilkanaście rozdziałów:

POTRAWY z jarzyn
GARNITURY do jarzyn
POTRAWY mączne i z jaj
ROSOŁY i zupy
ROZMAITE dodatki do zup
DANIA z wołowiny
DANIA z baraniny
DANIA z cielęciny
DANIA z wieprzowiny
PRZEKĄSKI i paszteciki
PASZTETY i ruskie pierogi
SOSY do różnych mięs
DANIA z drobiu
DANIA z dziczyzny
MIĘSNE potrawy zimne
RYBY raki i żaby
RYBNE potrawy zimne
KOMPOTY i sałaty

Mi osobiście wpadł w oko przepis na wzmacniający rosół idealny na jesienno-zimowe dni:

Bulion mocny

Bierze się mięsa wołowego 1 kilo, kości ½ kilo, soli według potrzeby, wody 9-10 litrów, wkłada do garnka glinianego polewanego, nalewa zimną wodą i stawia na ogień, aby się zwolna gotowało, zbiera się szumowiny i dodaje jarzyny około ½ kilo, przykrywa szczelnie garnek i gotuje zwolna bez przerwy przez 5 godzin. Potem bulion już jest ugotowany. Daje to zupę mięsną, silną, w której znajduje się bardzo mocna i przyjemna w smaku jarzyna, a nakoniec pożywny kawał mięsa.

Cała publikacja dostępna jest na świetnym blogu pod tym adresem.

Dla spragnionych kuchni typu fusion poleciłbym, wydaną w 1917 roku w Ohio, Kucharkę polską i amerykańską zawierająca trzysta trzydzieści sześć przepisów kucharskich i wiele pożytecznych wskazówek o smacznem a taniem przyrządzaniu rozmaitych potraw mięsnych, zup, barszczów, bigosów, zrazów, flaków, ryb, placków, i różnego pieczywa. Jak sama nazwa wskazuje zawiera ona przepisy różnorakich dań mające pomóc żonom zapracowanych mężów. Publikacja zaczyna się dobrą radą:

Całość dostępna tutaj.

Ostatni tytuł to Dobra gospodyni czyli Podręcznik kucharski dla polskiego domu z 1933 roku zawierający bardzo wiele przepisów oraz życiowych porad dotyczących gospodarstwa domowego. Tekst można przeczytać pod tym linkiem, a poniżej intrygująca próbka:

Wszystkie prezentowane publikacje dostępne są za darmo w internecie – w serwisach aukcyjnych czy też antykwariatach można je z pewnością kupić jako „tradycyjne” książki – ceny bywają jednak zawrotne…